14 KWIETNIA - 31 GRUDNIA 2017
Bohaterem wystawy był prof. Ireneusz Wierzejewski, ojciec polskiej ortopedii, nauczyciel pierwszego pokolenia lekarzy tej specjalności, m.in. profesorów Franciszka Raszei i Wiktora Degi. Prof. Wierzejewski zasłynął także jako powstaniec wielkopolski, generał brygady Wojska Polskiego, polityk oraz senator II RP.
Urodził się 23 marca 1881 w Kozłowie pod Opalenicą. Po ukończeniu szkoły ludowej został uczniem Królewskiej Wyższej Szkoły Realnej Gotthilfa Bergera na ul. Strzeleckiej w Poznaniu. W latach 1901-1902 w ramach tzw. roku praktycznego odbył praktyki w fabryce maszyn i narzędzi rolniczych Hipolita Cegielskiego. Uczył się tam formierstwa, odlewnictwa, stolarstwa, ślusarstwa, tokarstwa i kowalstwa. Rzemieślnicze umiejętności wykorzystał później, projektując i konstruując aparaty ortopedyczne i protezy. Wiosną 1903 złożył egzamin dojrzałości.
Studiował medycynę na uniwersytetach w Gryfii, Berlinie, Würzburgu i Monachium. Pod koniec studiów praktykował m.in. w Klinice Ortopedycznej prof. Fritza Langego w Monachium. W 1908 r. zdał egzamin państwowy i uzyskał dyplom lekarza.
W lipcu 1909 prof. Lange polecił go prof. Konradowi Biesalskiemu, znanemu niemieckiemu ortopedzie, który poszukiwał kandydata na stanowisko asystenta w Berlińsko-Brandenburskim Zakładzie Leczniczo-Wychowawczym dla Kalek (Berlin-Brandenburgische Krüppelheil u. Erzeiehungsanstalt).
W czerwcu 1910 Ireneusz Wierzejewski uzyskał tytuł doktora medycyny na podstawie pracy „O wrodzonym ubytku kości łokciowej”.
W 1911 przeniósł się do Poznania, gdzie objął stanowisko dyrektora i naczelnego lekarza w powstającym Poznańskim Zakładzie Ortopedycznym im. Bronisława Saturnina Gąsiorowskiego, pierwszym szpitalu ortopedycznym na ziemiach polskich. Zakład otwarto w 1913 roku.
Podczas I wojny światowej pełnił funkcję doradczego ortopedy przy V Korpusie wojsk niemieckich. Wyspecjalizował się wtedy w leczeniu postrzałowych uszkodzeń nerwów obwodowych, zostając światowym autorytetem w tej dziedzinie.
W dniu wybuchu powstania wielopolskiego wstąpił ochotniczo do Armii Wielkopolskiej i na początku stycznia 1919 został mianowany naczelnym lekarzem powstańców, a następnie Inspektorem Sanitarnym podlegającym bezpośrednio Naczelnemu Dowódcy powstania, generałowi Dowborowi-Muśnickiemu.
Po likwidacji frontu wielkopolskiego brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Zorganizował również pomoc sanitarną dla powstań śląskich. W październiku 1921 został przeniesiony do rezerwy ze względu na stan zdrowia.
W latach 1921-23 na zlecenie Rady Wydziału Lekarskiego UP stworzył i urządził pierwszą w kraju uniwersytecką klinikę ortopedyczną.
W kwietniu 1922 habilitował się na podstawie rozprawy „O przyrodzonych zmianach kręgosłupa”, a w 1923 został mianowany profesorem nadzwyczajnym UP.
Był współzałożycielem powstałego w 1928 r. Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i współorganizował jego pierwszy zjazd w Poznaniu. Pełnił funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska”.
Na UP był pierwszym seniorem i kuratorem Korporacji Akademickiej Chrobria, a także prezesem Towarzystwa Śpiewaczego „Echo”.
W 1928 r. został wybrany na senatora. W parlamencie należał do klubu Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem.
Zmarł 8 marca 1930 w Warszawie. Pochowano go na cmentarzu świętomarcińskim na Bukowskiej. Od 1962 r. spoczywa na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu.
Większość materiałów prezentowanych na wystawie, pochodzi ze zbiorów wnuczki prof. Ireneusza Wierzejewskiego, prof. Małgorzaty Wierusz- Kozłowskiej, ortopedy, w latach 2007-2012 kierownika Klinika Ortopedii Ogólnej, Onkologicznej i Traumatologii UMP.
Część archiwaliów ofiarowała Muzeum wnuczka prof. Wierzejewskiego, Radosława Pieniężna-Grabowska.
SKŁADAMY PODZIĘKOWANIA
wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania wystawy poświęconej Profesorowi Ireneuszowi Wierzejewskiemu,
a szczególnie
Pani Profesor dr hab. Małgorzacie Wierusz-Kozłowskiej, wnuczce Profesora,
za wypożyczenie Muzeum pamiątek rodzinnych,
Pani Radosławie Pieniężnej-Grabowskiej, wnuczce Profesora,
za ofiarowanie Muzeum fotografii Profesora,
Pani Teresie Jasielskiej za użyczenie fotografii rodzinnych.
DZIĘKUJEMY TAKŻE
Panu Dr. Markowi Rezlerowi,
Panu Dr. Michałowi Krzyżaniakowi, Dyrektorowi Muzeum
Powstańców Wielkopolskich im. gen. J. Dowbora-Muśnickiego w Lusowie
za pomoc w identyfikacji zdjęć.
DZIĘKUJEMY RÓWNIEŻ
Archiwum Państwowemu w Poznaniu za wypożyczenie dokumentów dotyczących Profesora.
_____________
fot. M. Baryga